หนึ่งในข้อกังวลมากๆสำหรับคนที่จะมาทำอาชีพล่ามฟรีแลนซ์นะครับ
คือ การจะหางานมาให้ได้เพียงพอต่อค่าใช้จ่ายต่อเดือน
งานในจำนวนที่พอเพียง จะหาได้จากที่ไหน
ก่อนที่ผมจะลาออกจากงานมา และเลือกมาทำอาชีพนี้
เรื่องนี้เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นนานแล้วนะครับ น่าจะเกิน 10 ปีแล้ว
ผมได้ทดลองสิ่งนึงครับ นั้นคือการลองโพสหางานล่ามฟรีแลนซ์รายวันดูในเวปบอร์ดต่างๆ
ผลปรากฏว่า มีคนโทรมาติดต่อเสนองานให้ค่อนข้างเยอะประมาณนึงเลย และเรทของราคางานล่ามก็ค่อนข้างดีเลยครับ
เรียกว่าจากเงินเดือนผมในตอนนั้น ผมทำงานแค่ไม่ถึง 10 วันก็ได้เงินเท่ากับผมทำงานทั้งเดือนแล้วน่ะครับ
นั้นแสดงให้เห็นว่า ตลาดค่อนข้างดี และราคาผลตอบแทนก็ค่อนข้างดี
ผลจากการเซอร์เวย์นี้เลยทำให้ผมกล้าที่จะออกมาทำงานล่ามญี่ปุ่นฟรีแลนซ์
แน่นอนว่าในทุกวันนี้ไม่แตกต่างกับในวันนั้น
เรทราคาและโอกาสของงานล่ามอาจจะแตกต่างกัน
แต่วิธีการหางานกลับมีเยอะมากขึ้นมาก
ช่องทางของการหางานหลากหลายมากขึ้น
แม้ว่าเรทราคาอาจจะลดลงบ้าง แต่ด้วยปริมาณงานและช่องทางหางานที่เพิ่มมากขึ้น ผมก็ยังเชื่อว่าอาชีพนี้ยังสามารถที่จะทำได้อยู่
มีหลายๆคนเลยนะครับ ที่เค้าไม่ได้ต้องการทำล่ามฟรีแลนซ์เป็นอาชีพหลัก
แต่ด้วยคอนเน็คชั่นต่างๆที่มีทำให้เค้าได้งานล่ามฟรีแลนซ์มาโดยบังเอิญ
และตั้งใจว่าจะทำเป็นงานสั้นๆเพื่อจะรองานประจำ
ทำไปทำมาปรากฏว่าดีกว่า ทำประจำ ก็เลิกที่จะรองานประจำไปเลยก็มีครับ
ผมจะเล่าให้ฟังครับ ว่าแหล่งต่างๆที่ทำให้ผมได้งานมาหล่อเลี้ยงชีพมา10กว่าปี โดยที่ไม่ได้ทำงานประจำเลยมีอะไรบ้าง
1.เอเจนซี่ บริษัทจัดหางาน
เอเจนซี่ หรือบริษัทจัดหางาน หรือบริษัทจัดหาล่าม มีเยอะมากมายหลายบริษัท ในปัจจุบัน ก็ยิ่งมีเยอะมากขึ้นกว่าเมื่อก่อนไปอีก เพราะมีเอเจนซี่ที่เป็นบริษัทเล็กเกิดขึ้นเยอะมากครับ
ช่องทางนี้เป็นช่องทางหลักของผมเลยครับ งานส่วนใหญ่จะมาจากเอเจนซี่นี่แหล่ะครับ
คำแนะนำของผม
ให้คุณไปตระเวณ ยื่นสมัครกับเอเจนซี่ไว้หลายๆเจ้าเลยครับ
แต่เอาเจ้าที่มีความน่าเชื่อถือนะครับ เพราะเอกสารสมัครงานของเราก็เป็นข้อมูลส่วนตัวที่ถ้าเอาจริงๆ ก็ไม่อยากให้ใครที่ไหนมาเห็น
การตระเวณยื่นสมัครนี้ ใช้เวลาไม่มากเลยครับ คุณอาจจะทำแค่ครั้งเดียว แต่ก็บริษัทก็ยังคงคอยเสนองานให้คุณอยู่ตลอดเป็นเวลาหลายปีเลยทีเดียว
แนะนำให้เป้นเอเจนซี่หรือบริษัทจัดหางาน ที่เป็นบริษัทญี่ปุ่นนะครับ ซึ่งมีค่อนข้างเยอะอยู่ในไทย และเค้าจะมีแผนกที่หางานระยะสั้นด้วยครับ
การแบ่งผลประโยชน์ เราในฐานะล่าม จะไม่โดนหักอะไรเลยครับ จะมีก็แค่ภาษี หักณที่จ่าย หรืออาจจะมีค่าโอนบ้างนิดหน่อย
ค่าคอมมิชชิ่นอะไรที่จะโดนจากบริษัทจะไม่มีเลย
พวกค่าคอมมิชชั่น บริษัทลูกค้าปลายทางจะเป็นผู้จ่ายค่าบริการให้กับเอเจนซี่พวกนี้ทั้งหมดครับ ล่ามเราไม่ต้องเสียเงินอะไรสำหรับงานที่ได้เลยครับ
หน้าที่เราคือ ทำงานให้ได้ตามข้อตกลงที่ได้รับมา
แต่นิดนึงนะครับ หากเราทำงานอยู่ไม่ครบตามสัญญา อาจจะมีค่าปรับ หรือต้องรับผิดชอบ หรือโดนแบล็กลิส อะไรก็ว่ากันไป ขึ้นอยู่กับบริษัท
เพราะเอเจนซี่ ส่วนใหญ่เค้าจะมีสัญญาผูกพันธ์กับลูกค้าว่าคนที่เค้าหามาจะต้องอยู่กับบริษัทนานขนาดไหน ถ้าเค้าออกก่อนเอเจนซี่ก็ต้องหาคนมาทดแทน
ซึ่งพอเราออกก่อนกำหนด ก็จะสร้างปัญหาให้กับเอเจนซี่ครับ
แนะนำว่าอย่าไปรับงานที่มีภาระผูกพันกับเรานะครับ เช่น เราต้องมัดจำงานเท่ากับรายได้ 1 เดือนจะได้รับเงินคืนเมื่อออกจากงาน หรือต้องเซ็นสัญญางานที่หากเราออกก่อนกำหนดต้องจ่ายค่าปรับ
ในประสบการณ์ของผมมีนะครับ บริษัทจัดหางานที่ทำแบบนี้ แต่น้อยมาก และหลายบริษัทน่าจะล้มหายตายจากไปแล้ว
เกือบทั้งหมดเค้าได้ค่าตอบแทนจากลูกค้า ไม่ได้เก็บจากล่าม
เกี่ยวกับเรื่องรายได้ของล่ามภาษาญี่ปุ่นผมเคยเขียนไว้ในบล็อคนี้นะครับ
https://www.hailamloa.com/work-with-japanese-story/how-much-of-japanese-interpreter-saraly/
สำหรับผมแล้วช่องทางรับงานจากเอเจนซี่นี้ เป็นช่องทางนึงที่ให้เรทราคาล่ามค่อนข้างดีนะครับ
เอเจนซี่มีทั้งบริษัทใหญ่และบริษัทเล็ก มีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันดังนี้ครับ
-บริษัทจัดหางานขนาดใหญ่จะไม่ค่อยมีปัญหาในเรื่องการประสานงาน ค่าตอบแทน ระบบเค้าดีอยู่แล้ว ทำงานด้วยงาน และมีระบบเรคคอร์ทประวัติการทำงานของเรา บางบริษัทขนาดเล็กคือทำงานแย่มากก็เยอะครับ บางครั้งให้ข้อมูลไม่ครบ จ่ายเงินเรทก็มีอยู่ครับ
-บริษัทจัดหางานขนาดใหญ่ส่วนใหญ่สามารถเรียกราคากับลูกค้าได้มากกว่าขนาดเล็ก ทำให้เราได้ค่าตอบแทนที่เยอะกว่า
-บริษัทจัดหางานขนาดเล็กหลายครั้งมีงานเยอะกว่า แต่ค่าตอบแทนอาจจะถูกกว่า เพราะงานของบริษัทขนาดเล็กที่ไปหามาได้ จะใช้วิธีดั้มราคาทำให้ได้งานมา
-บริษัทขนาดเล็กบางครั้งแค่ยื่นเรซูเม่ออนไลน์ไป ไม่ต้องมีสัมภาษณ์ก็ได้งานเลย ระบบความยุ่งยากอาจจะมีไม่เท่าขนาดใหญ่
-บริษัทขนาดเล็ก บางบริษัท มีสายสัมพันธ์กับบริษัทลูกค้าอยู่ ทำให้สามารถได้งานในที่นั้นๆแบบผูกขาดเลย เราในฐานะล่าม บางทีทำแค่บริษัทนี้ไปตลอดได้เลย เหมือนทำงานประจำ แต่เรทราคาฟรีแลนซ์
-สำหรับบริษัทจัดหางานที่เป็นบริษัทเล็ก ก็ดูให้ดีๆหน่อยนะครับว่าน่าเชื่อถือขนาดไหน แต่ละบริษัทมาตรฐานจะแตกต่างกันเลย
ทำไมต้องใช้บริษัทเอเจนซี่ รับตรงเองไม่ดีกว่าหรือ ?
-บริษัทญี่ปุ่นหลายบริษัทเค้าต้องการหาคนโดยใช้บริษัทเอเจนซี่ครับ คือเค้าไม่รับตรงครับ เค้าให้บริษัทเหล่านี้คัดกรองคน และรับผิดชอบไปในกรณีที่คนออก หรือมีปัญหาก็จะเคลมได้
เค้าจะได้ลดงานตัวเองไม่ต้องมาค่อยจัดการตรงส่วนนี้
-ประโยชน์สำหรับล่าม ผมเคยรับงานตรงเอง ปรากฏว่าโดยเอาเปรียบจากบริษัทได้ในหลายๆกรณีเลยครับ
เช่น ปัญหาคลาสสิคของคนทำล่ามฟรีแลนซ์ จองล่ามมา แต่พอใกล้ๆแล้วมาแคนเซิล แล้วไม่จ่ายค่าชดเชย ตรงส่วนนี้บริษัทจัดหางานที่มีมาตรฐานเค้าเคลียร์ให้นะครับ ผมเคยได้รับค่าตอบแทน 80%ของงานที่โดนแคนเซิลมาแล้ว
คือ พรุ่งนี้ตกลงตามสัญญาจะใช้ล่าม แต่มาแคนเซิลตอนเย็นก่อน 1 วัน ที่จะใช้ล่าม
หรืออีกกรณี คือ สมมติว่าตกลงใช้ล่าม 7 วัน แต่พอใช้ไป 4 วัน อีก 3 วันที่เหลืออยากแคนเซิล ถ้าเรารับตรงบางทีมันคุยเรื่องเงินลำบากนะครับ
ลูกค้าเราก็อยากจะรักษา แต่ เค้าจะแคนเซิลโดยไม่ชดเชยอะไรให้เลยมันก็นะ เราคุยตรงเลยก็กระอักกระอ่วน ไม่อยากโดนหาว่าหน้าเงินเกินไป เอเจนซี่มีเพื่อสถานการณ์แบบนี้แหล่ะครับ หน้าที่เดียวกับผู้จัดการดารา
2.กรุ๊ปในเฟสบุ๊ค หรือในแชทต่างๆ
ตอนนี้มีกลุ่มหางานล่ามเยอะมากๆ เยอะถึงที่สุด และหลายงานคือ เหมือนแข่งกันยื่น ใครมาไวกว่า ใครเก่งสุดได้ก่อน
บางงานปิดจ๊อปชนิดไม่ถึง 5 นาทีเลย
มีกลุ่มเยอะ มีประชาสัมพันธ์เยอะ มีงานเยอะ
แต่เท่าที่ผมสังเกตผมพบว่า พองานเยอะกว่าคนทำงาน ราคาตกครับ
งานส่วนใหญ่ที่ประกาศมักจะไม่มีราคาดีๆเหลือเลยครับ
แต่ยังไงมีช่องทางสำรับหางานก็ดี แต่ถ้าจะหาเรทราคาดีๆ บางทีผ่านช่องทางเอเจนซี่จะได้มากกว่า
3.คอนเน็คชั่น (Connection)
ช่องทางนี้ก็เป็นช่องทางรับงานสำคัญมากๆอีกช่องทางนึงนะครับ
ไม่ว่าคอนเน็คชั่นจากเพื่อน ลูกค้าเก่า คู่ค้าเก่า หัวหน้าเก่า หรือคนรู้จัก
ข้อดีของช่องทางนี้ คือ เรทราคาจะค่อนข้างดี เพราะไม่ต้องผ่านค่านายหน้า เราสามารถรับงานตรงจากลูกค้าได้ ซึ่งลูกค้าจะประหยัดค่าใช้จ่ายที่ต้องจ่ายกับเอเจนซี่
ซึ่งอาจจะทำให้เราได้เรทราคาที่ดีกว่าเดิม หรือเท่าเดิม แต่สำหรับนายจ้างก็จะถือว่าถูกลงอีก
ข้อมูลส่วนใหญ่ก็จะได้ครบถ้วน บางครั้งเป็นข้อมูลจากคนวงในเลย เห็นสภาพหน้างานแบบอินไซต์ ก็จะช่วยให้ทำงานได้สะดวกขึ้น
ยิ่งเป็นงานที่ได้จากเพื่อนล่ามด้วยกันแล้ว ก็จะหาศัพท์ที่ใช้ได้ง่ายเลย
ในชีวิตผมแล้วช่องทางการหางานผ่านคอนเน็คชั่นนี้เป็นช่องทางอันดับสองรองจากนายหน้าเลย
ขนาดผมเป็นคนคอนเน็คชั่นน้อยนะครับ ก็ยังมีงานมาให้พอสมควรประมาณนึง
นอกจากเราทำงานแล้วคีพคอนเน็คชั่นกับเพื่อนร่วมงาน เพื่อนล่ามไว้ มีประโยชน์แน่นอนครับ
มันเป็นการแลกเปลี่ยนกันครับ เชื่อเถอะว่าหลายครั้งเราก็ส่งงานต่อให้เพื่อนๆของเราเช่นกัน
4.โพสประกาศรับงานเองโดยตรง
ช่องทางนี้ก็มีคนติดต่อเข้ามาประมาณนึงนะครับ
โดยส่วนใหญ่จะเป็นลูกค้าที่ไม่ต้องการใช้บัดเจ็ตเยอะ ไม่ต้องการผ่านนายหน้า อยากได้ล่ามเองโดยตรงเพื่อความรวดเร็วและประหยัดต้นทุน
แต่ถึงจะประหยัดต้นทุน บางครั้งคุณก็เรียกไปราคาปกติที่ได้รับจากนายหน้า ลูกค้าเค้าก็โอเคนะครับ เพราะเค้าไม่ต้องโดนบวกค่าแนะนำเข้าไป
ซึ่งก็เท่ากับว่าคุณก็ได้งานในราคาที่เรทไม่ตกครับ
บางงานผมได้รับเรทที่เยอะขึ้นกว่าปกติซะด้วย
งานที่มีคนติดต่อมาโดยตรงอาจจะมีมาไม่บ่อย อาจจะหวังพึ่งเป็นน้ำบ่อหลักไม่ได้
และในบางครั้งจะเป็นงานที่ยากประมาณนึงเลย ไม่ใช่งานง่ายๆ แต่เค้าต้องรีบใช้ล่ามและน่าจะหาคนยังไม่ได้เลยรีบมาหาตามบอร์ดประกาศ
บางงานที่ผมได้รับมาเป็นประชุมหาผู้รับเหมา ที่มีศัพท์เฉพาะเยอะยากและกดดัน
บางงานก็เป็นประชุมบอร์ดสหภาพแรงงาน เครียด และญี่ปุ่นโหด เพื่อนผมเคยโดนไล่ออกกลางประชุมมาแล้ว (เรียกว่าหาล่ามไปโดนเชือดเลยก็ว่าได้)
แม้ว่างานส่วนใหญ่ที่ได้รับจะไม่ได้เป็นเวลาอะไรนานมาก แต่ในเวลาที่เราไม่ค่อยมีงาน และมีวันว่างแบบฟันหลอ มีงานประเภทนี่มามันก็ดีครับ
5.ทิ้งเรซูเม่ออนไลน์ไว้กับเว็บหางานต่างๆ
วิธีการนี้ผมว่าก็มีประโยชน์เหมือนกันครับ แม้ว่าเว็บส่วนใหญ่เค้าจะให้หาแต่งานประจำ งานฟรีแลนซ์อาจจะมีน้อยหน่อย
แต่พอมีลูกค้าติดต่อมา เราก็แจ้งกับเค้าว่าเราสนใจจะทำระยะสั้น ซึ่งหลายๆบริษัทเค้าก็โอเคนะครับ เค้าก็ไม่อยากจะจ้างเรายาว ขอระยะสั้นก็เป็นประโยชน์กับเค้าเหมือนกัน
6.สมัครตรงกับบริษัทลูกค้าเลย
ผมเคยได้งานจากช่องทางนี้อยู่เหมือนกันครับ คือเราหาข้อมูลมา เราพอรู้ว่าเค้ามองหาล่ามอยู่ หรืออาจจะเป็นล่ามประจำก็ได้
ก็โทรไปหาฝ่ายบุคคลเลย แล้วขออนุญาตฝากเรซูเม่ แต่ก็บอกไปว่าเราเป็นล่ามฟรีแลนซื ไม่ใช่ประจำ
เค้าก็สนใจนะครับ คือ มีเก็บเผื่อไว้ในกรณีที่เค้าล่ามไม่พอ จะได้เรียกใช้ ซึ่งก็เป็นประโยชน์กับเค้าเหมือนกัน
ในหลายๆบริษัท ยิ่งเป็นบริษัทเล็กๆ หรือพึ่งเปิด เค้ายังไม่มีคอนเน็คชั่นกับบริษัทนายหน้า หรือยังไม่มีลิสรายชื่อล่ามเท่าไหร่ อันนี้ก็เหมือนเป็นการตลาดเปิดตลาดใหม่เลย
วิธีการหาข้อมูลว่าบริษัทไหนรับสมัคร ก็ไปตามเวปหางานต่างๆ หรือเสิร์ชกูเกิ้ลดูเลยครับ ถ้าเห็นเค้าเริ่มมีประกาศเราก็ลองโทรไปสอบถามข้อมูลดู
7.ทำบล็อค ช่องยูทูป หรือวีดีโอพรีเซ้นตัวเอง
วิธีการนี้ผมคิดไว้นานแล้ว ยูทูปกับวีดีโดยังไม่ได้ทำเลย มีแต่แค่เขียนบล็อคน่ะครับ
ในปัจจุบันผมเห็นมีเอเจนซี่บ้างเจ้าที่เริ่มให้มีการลงทะเบียนโดยให้ล่ามทำวีดีโอ พรีเซ้นตัวเองลงไปด้วยแล้วครับ
ซึ่งที่จริงผมก็คิดว่าเป็นสิ่งที่ควรจะต้องไว้บ้างนะครับในยุคนี้
ผมเชื่อว่านอกจากเราเป็นคนทำล่ามแล้ว เรายังต้องมีช่องทางการตลาดไว้บ้างเพื่อหางาน
มันใช้เวลาทำไม่มาก แต่มันอยู่กับเรานาน ผมว่ามันคุ้มค่าครับ
สำหรับผมบล็อคนี้ไม่ได้เน้นใช้โปรโมทตัวเองครับ เป็นความสนุกส่วนตัวครับ
8.แอพหางานต่างๆ
ผมเคยลองลงสมัครงานในแอพต่างๆที่ใช้หางานฟรีแลนซ์ดูบ้างเหมือนกันครับ
แต่ช่องทางนี้ไม่ได้ผลเลยครับ อาจจะยังไม่ใช่ตลาดของงานล่ามภาษาญี่ปุ่นครับ
หรือผมเองยังทำไม่ค่อยเป็นก็เป็นได้ เลยไม่เคยได้รับลูกค้าจากช่องทางนี้เลยครับ
น่าจะประมาณนี้ครับ ที่ผมพอจะคิดออก
ในหลายๆช่วงเวลางานมันเข้ามาเองผ่านช่องทางต่างๆเหล่านี้ ชนิดหาวันหยุดแทบไม่ได้เลยนะครับ
ตอนนี้ผ่านช่วงโควิดมา ผมไม่แน่ใจว่าจะกลับไปเหมือนเดิมได้หรือเปล่า
แต่สถานการณ์เหมือนจะเริ่มดีขึ้นประมาณนึงนะครับ เพราะเริ่มเห็นงานมีเยอะมากขึ้น
อ่อ อีกอย่างนึง อายุก็มีผลนะครับ แปลกที่อาชีพนี้ ต้องการคนอายุไม่เยอะ
ทั้งๆที่คนที่อายุเยอะแล้วจะแก่ประสบการณ์กว่า รู้ศัพท์มากขึ้นเรื่อยๆตามวัย
แต่อาจจะเป็นเหตุผลของความฟิตของร่างกาย และการจัดทีมที่มีอายุไม่มาก เพื่อการคอนโทรลได้ง่ายขึ้นก็เป็นได้ หรือต้องการประหยัดบัตเจต
สังเกตส่วนใหญ่จะหาอายุไม่ค่อยจะเกิน 35 ปี
ในช่วงต้นๆของการทำงานของผมงานจะเยอะมาก ทั้งที่ไม่ได้เก่งมาก
ในตอนที่เก่งขึ้นแล้ว แต่อายุมากขึ้น งานกลับน้อยลง (แต่อาจจะไม่เป็นทุกคนนะครับและแตกต่างกันไปตามแต่ละงาน)
อาชีพล่ามเป็นอาชีพที่ใช้ความสามารถนำการตลาดนะครับ
การใช้ช่องทางต่างๆหางานเป็นส่วนนึงของอาชีพนี้
แต่สิ่งสำคัญคือ ฝีมือ หรือคุณภาพของงานนะครับ
ขอบคุณครับ
ขอฝากเพจ ให้ล่ามเล่าด้วยนะครับ
https://www.facebook.com/hailamloa
